Yeni Şafak Gazetesi Yazarı Ahmet Ünlü, taban aylık başta olmak üzere aile yardımı ödeneği, doğum yardımı ödeneği ve gelir vergisi tarifesi gibi bodronun önemli parametreleri hakkında detaylı bir yazı kaleme aldı.
Maaş Katsayısı: Memur maaş katsayısı toplu sözleşme ile belirlenmektedir. 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla maaş katsayısı 0,388581’dir (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 0,4336839 olacaktır). Maaş katsayısı yılda iki defa belirlenmektedir. Ancak Cumhurbaşkanı tarafından yapılacak zam oranı % 30 olarak açıklanmıştı. Bu oranın uygulanabilmesi için kanuni düzenleme yapılması gerekmektedir.
Taban Aylık: Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’na göre almakta olan personele 1.000 gösterge rakamının taban aylık katsayısı ile çarpımından oluşan ve memur maaşının bir unsuru olan tutara memuriyet taban aylığı denilmektedir. 2023 yılının ilk yarısı için taban aylık tutarı ise; 1000 x 6,082041 = 6.082,04 TL’dir (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 6.787,99 TL olacak)
Kıdem Aylığı: Devlet memurlarına her bir hizmet yıl için 20 gösterge rakamının maaş katsayısı ile çarpımında oluşan tutara kıdem aylığı denilmektedir. 25 yıldan fazlası için kıdem aylığı verilmemektedir. 10 yıllık hizmeti olan bir memurun kıdem aylık tutarı; 10x20x0,388581= 77,71 TL’dir (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 86,73 TL olacak).
Yan Ödeme Katsayısı: İş güçlüğü zammı, iş riski zammı, eleman teminindeki güçlük zammı ve mali sorumluluk tazminatı tutarının hesaplanmasında kullanılan katsayıdır. 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla Yan Ödeme Katsayısı 0,1375348’dir.
Aile Yardımı Ödeneği: Bu yardım, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1500, çocuklarından her biri için de 250 gösterge rakamının (72’nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise, yalnız aradaki fark ödenir. Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını 3 katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Dul memurların çocukları için yukarıdaki fıkralar hükmü uygulanır. Boşanma veya ayrılık vukuunda mahkeme bu yardımın hangi tarafa ve ne oranda verileceğini de kararında belirtir. Devlet memurunun, geçimini sağladığı üvey çocukları için de bu ödenek verilir.
Eş için, 2.273xMaaş Katsayısından oluşmaktadır. 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla 2.273x0,388581 = 883,24 TL’dir. Her çocuk için 250xMaaş Katsayısından oluşmaktadır. 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla 250x0,388581= 97,14 TL’dir. Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra belirtilen göstergeler için maaş katsayısı 0,4336839 olacaktır.
Doğum Yardımı Ödeneği: 633 sayılı KHK’nın Ek 4 üncü maddesi hükmü gereğince ödenmekte olan doğum yardımı, Türk vatandaşlarına canlı doğan birinci çocuğu için 300 TL, ikinci çocuğu için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için 600 TL doğum yardımı yapılmaktadır. 1/5/2015 tarihinden itibaren ödenmektedir ve bu tarihten itibaren artış yapılmamıştır.
Ölüm Yardımı Ödeneği: Eş veya çocuğun ölümü halinde 9500xMaaş katsayısı= 9500x0,388581 = 3.691,51 TL (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra maaş katsayısı 0,4336839 olacak ve hesaplamalar ona göre yapılacaktır), memurun ölümü halinde ise, 9500x2xmaaş katsayısı = 9500x0,388581x2= 7.383,03 TL’dir. Milletvekilleri için ölüm yardımı ise 9500 x 0,388581 = 3.691,51 x12 = 44.298,12 TL’dir.
Sigortalılar için yapılacak cenaze ödeneği 2.054 TL’dir.
En Yüksek Devlet Memuru Aylığı: Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı’nın gösterge ve ek göstergesinin maaş katsayısı ile çarpımından oluşmaktadır. Yapılan son düzenleme ile 9500x0,388581 = 3.691,51 TL’dir (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 4.119,99 TL olacak).
399 Sayılı KHK 3/c Sözleşmeli Personel Tavan Ücreti: 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla 21.268,04 TL (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 23.736,64 TL olacak) olup bu tutar yılda iki defa belirlenmektedir.
7/15754 Sayılı BKK Sözleşmeli Personel Tavan Ücreti: 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla 18.959,98 TL (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 21.160,68 TL olacak) olup, bu tutar yılda iki defa belirlenmektedir. Bilişim personelinin brüt maaşları da bu tutara göre belirlenmekte ve azami 5 katı olarak belirlenmektedir.
2023 Yılı Gelir Vergisi Tarifesi (Ücretliler İçin):
- 70.000 TL’ye kadar 15%
- 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 10.500 TL, fazlası 20%
- 370.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL (ücret gelirlerinde 550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL), fazlası 27%
- 1.900.000 TL’nin 370.000 TL’si için 85.900 TL, (ücret gelirlerinde 1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 134.500 TL), fazlası 35%
- 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 621.400 TL, (ücret gelirlerinde 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 607.000 TL), fazlası 40%
Asgari Ücret Tutarı: 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla brüt: 10.008 TL, net: 8.506,8 TL olarak belirlenmiştir. Asgari ücretten gelir ve damga vergisi kesilmemektedir. Bu tutar memur ve sözleşmeli personelin vergi matrahından indirilmektedir.
Emekli olacak memurlara ödenecek yol tazminatı: Emekli olacak memurlara ödenecek yol tazminatı 375 sayılı KHK’de belirlenmiştir. 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla 13.558 x 0,388581 = 5.268,38 TL’dir (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 5.879,88 TL olacak).
En düşük emekli aylığı: 5510 sayılı Kanun’a tabi olanlar ile SSK, Bağ-Kur’a tabi olanlar için en düşük emekli aylığı 3.500 (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 5.500 TL olacak), 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar içinse 7.079,27 TL’dir. (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 7.900,97 TL olacak).
Kıdem tazminatı tavan tutarı: 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla kıdem tazminatı tavanı 17.904,62 TL’dir (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 19.982,82 TL olacak).
Mal beyanına esas şube müdürü maaşı: 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla 17.337,17 TL’dir. (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 19.218,69 TL olacak).
Milletvekili emekli maaşı: 2023 yılı Ocak ayı itibarıyla milletvekilleri 115.225x0,388581 = 44.774,24 TL (Kanuni düzenleme yapıldıktan sonra 49.971,22 TL olacak) emekli maaşı alacaklardır.