Kamuda çalışan yaklaşık 700 bin işçiyi kapsayan toplu sözleşme görüşmelerinde yeni tur yarın yapılacak. TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ'in oluşturduğu heyet, işveren sendikası TÜHİS ile biraraya gelecek. EKONOMİ'ye bilgi veren işçi tarafı yetkilileri TÜHİS'in masaya teklif getirmesini beklediklerini açıkladılar.
Kamu toplu sözleşmelerinde görüşmeler deprem nedeniyle kesintiye uğramıştı. İşçi kanadı sözleşmenin seçim öncesi bitirilmesi isteğini iktidara iletti. İşçi kanadı, iktidarın süreci seçim sonrasına bırakma yönündeki eğiliminden rahatsızlığını gizlemiyor. Bu yönde en üst düzeyde görüşler aktarılmıştı.
Kamu işçileri toplu sözleşmeleri için TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ ortak hareket etme kararı almıştı. Taraflar ortak çalışma sonrası 15 Mart'ta çerçeve protokolüne yönelik ortak taleplerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile TÜHİS'e iletti. Toplu sözleşme görüşmeleri 1 Ocak'tan geçerli olmak üzere 2023-2024 dönemi için yapılıyor.
Kamu işçilerine yönelik toplu sözleşmeler yasal prosedür gereği her bir işkolundaki örgütlü sendikalar ile işveren sendikası arasında yürütülüyor. Gelenek olarak ise işçi kanadı ile işveren kanadı heyetler oluşturarak müzakere sonucu ortak bir çerçeve protokol üzerinde anlaşma yoluna gidiyor.
Bu anlaşma sağlanırsa her bir sendika kendi toplu sözleşmesini bu protokole göre sonuçlandırıyor. Yasal prosedür gereği toplu sözleşme görüşmelerinin çok önemli bir kısmı uyuşmazlık seviyesinde bulunuyor. Sendikalar uyuşmazlık sonrası belirli bir süre içinde grev dahil prosedürleri uygulamazsa yetkisini kaybediyor. Sendikalar bu süre baskısı içinde de bulunuyor.
İşçi tarafı 15 Mart'ta işverene ilettiği taleplerinde öncelikli olarak taban aylığın 15 bin TL'ye yükseltilmesini, bunun üzerine 2023-2024 dönemi toplu sözleşmesinde, birinci altı ay için yüzde 15 refah payı ve üzerine brüt çıplak ücrete yüzde 45 zam talep etti. Taslakta, ikinci altı aydan başlayarak, bir önceki yıl 6 aylık TÜFE endeksi + yüzde 5 zam talep edildi.
Taslakta, işçilerin gelir vergisinin yüzde 15'lik dilimi aşan kısmının işverence karşılanması istendi. Taslakta, tüm kamu işçileri için ilave tediye ödenmesi, ikramiye gün sayısı 60 günün altında olanların da 60 güne yükseltilmesi, aylık sosyal yardım olarak 2023 için net 2 bin 500, 2024 için 3 bin 500 TL verilmesi, toplu sözleşme kapsamındaki işçilere her yıl Mayıs ayında 4 bin TL ek ödeme yapılması talep edildi.
Ayrıca, fazla çalışmada saat ücretinin yüzde 70 fazlası, bayram ve resmi tatillerde yüzde 200 fazlasının ödenmesi, kıdem tazminatının 35 güne yükseltilmesi de istendi. Taslakta ayrıca, taşeron işçiler ile geçici işçilerin tamamının kadroya alınması, daha önce kadroya alınan taşeron işçilerin sorunlarının çözülmesi de talep edildi.
Mehmet KAYA - ekonomim.com
